Max Euwe in Delft – een foto met geschiedenis
Max Euwe speelde in 1935 voor het wereldkampioenschap schaken een partij in sociëteit Phoenix te Delft. Een foto met een tragische geschiedenis, uit de nalatenschap van oud-DSC-student Kars Lucas Kamp, die als lid van het verzet in 1943 werd gefusilleerd.
Eind 2017 verwierf Stadsarchief Delft via collega’s van het NIOD een schenking met foto’s uit de Delftse studententijd van verzetsman Kars Lucas Kamp (1912-1943), waaronder deze foto van een in Delft georganiseerde schaakpartij om het wereldkampioenschap van 1935.
In sociëteit ‘Phoenix’ werd een schaakpartij gespeeld voor het Wereldkampioenschap 1935. Rechts, met zwart spelend, Max Euwe. Links Aljechin. Midden achter, staand Kars Lucas Kamp, vijfde van links. Foto: Fotobureau Gompers (SA Delft, inv. nr. 258912)
Kamp, geboren in 1912 te Valparaiso, was tijdens zijn studententijd president van de Delftsche Studenten Schaak Club (D.S.S.C. ‘Paris’), onderdeel van het Delftsch Studenten Corps (DSC).
In oktober 1935 werd op sociëteit “Phoenix” onder grote belangstelling een partij gespeeld tussen uitdager Max Euwe en de op dat moment regerende wereldkampioen dr. A. Aljechin.
Onder belangstellenden bevonden zich ook CHU-minister prof. dr. J.R. Slotemaker de Bruine en andere staatslieden en enkele leden van D.S.S.C., onder wie Kamp. Onder meer de Delftsche Courant deed er verslag van. De partij in de bibliotheek van de studentensoos aan de Phoenixstraat eindigde in remise, maar uiteindelijk werd Max Euwe – na 14 partijen – wereldkampioen.
In januari ’36 hield Euwe een voordracht over zijn partij tegen Aljechin. Vooraf kreeg minister J.R. Slotemaker de Bruïne gelegenheid de wereldkampioen en aanwezigen mee te delen dat Hare Majesteit hem tot officier in de Orde van Oranje Nassau had benoemd.
Voordracht van Max Euwe over zijn partij tegen Aljechin
Een foto met treurige geschiedenis
Ten tijde van de opname waren zowel student Kamp als fotograaf Gompers nog ongewis over hun lot, minder dan 8 jaar later.
Kars Lucas Kamp werd na zijn studie civiel ingenieur. In juni 1942 werd hij gearresteerd wegens het opzetten van koerierslijnen en het naar Engeland versturen van inlichtingenrapporten. Kamp was via de Delftse ingenieur Johan van Hattum betrokken bij de ‘Inlichtingendienst’, een verzetsgroep die in heel Nederland inlichtingen verzamelde en deze doorzond naar de Engelse geheime dienst. Van Hattum werd op 6 maart 1942 gearresteerd door de Sicherheitsdienst. Kamp en anderen uit de groep werden in de daaropvolgende weken gearresteerd en opgesloten in het ‘Oranjehotel’. Op 20 juli 1943 werd Kars Lucas Kamp gefusilleerd.
Zijn weduwe Janneke Caroline Roosenburg mocht in 1950 het Bronzen Kruis in ontvangst nemen. Haar dochter schonk het NIOD documenten uit het bezit van Kamp, waaronder deze foto’s uit zijn studententijd.
Ook de fotograaf van deze foto’s, Bernard Gompers van het Haagse Persbureau Gompers, overleefde de oorlog niet; hij overleed 26 februari 1943 in Auschwitz op 47-jarige leeftijd. Ook Gompers’ vrouw en hun kinderen Nico en Reina Greta kwamen om in Auschwitz.
De foto is dus om meerdere redenen een bijzonder tijdsdocument, met een meer bewogen geschiedenis dan je op het eerste gezicht zou verwachten; bijzonder dat deze bewaard is gebleven en nu opgenomen wordt in de beeldcollectie van Stadsarchief Delft.
De foto’s uit deze schenking die werden gemaakt door J.C.C. Witte, de vaste Corps-fotograaf, komen volgend jaar in het Publiek Domein en vrij op de beeldbank.
Annika Hendriksen, conservator Beeld en Geluid