De uitzet van een VOC-soldaat – Stadsarchief Delft
Een VOC-jacht vertrekt uit Delft. Rechts het Zuideinde, links is nog net de brug van de Rotterdamsepoort te zien. H. Scheurleer, c. 1750-1765. (TMS 62069)

Een VOC-jacht vertrekt uit Delft. Rechts het Zuideinde, links is nog net de brug van de Rotterdamsepoort te zien. H. Scheurleer, c. 1750-1765. (TMS 62069)

Handtekening van Vranck Abrahamse Bredervelt onder zijn uitrustingslijst, 1677. (Archief 161 inv.nr 2198, folio 272)

Handtekening van Vranck Abrahamse Bredervelt onder zijn uitrustingslijst, 1677. (Archief 161 inv.nr 2198, folio 272)

14 december 2023:

De uitzet van een VOC-soldaat

Nee, Vranck Abrahamse Bredervelt begint niet op zo’n mooi VOC-jacht aan zijn avontuur. Dat is gereserveerd voor de bewindhebbers en andere hoge pieten die de reis van Delft naar Delfshaven of omgekeerd maken. Als Vranck in maart 1677 bij de VOC aanmonstert als soldaat, wordt hij door Dircq den Turcq naar Delfshaven gebracht. Daar gaat hij aan boord van het schip Het Eylant Mauritius, zo blijkt uit de rekening die notaris Abraham Verkerck voor zijn vertrek opstelt. Daarop staan alle onkosten die voor Vranck zijn gemaakt door zijn voogden David van der Leij en meester Pieter van der Linden. Vermoedelijk gaat het om de Vranck Bredervelt die op 3 april 1661 in Maassluis wordt gedoopt als zoon van Abraham Bredervelt en Maertje Vrancken. Vranck is kennelijk genoemd naar zijn opa van moederskant. Hij is pas vijftien jaar als hij naar Oost-Indië vertrekt, maar dat is niet ongebruikelijk jong. Dat hij voogden heeft, wijst erop dat zijn vader intussen is overleden.

Wat heeft een soldaat zoal nodig? Om te beginnen een kist om al zijn spullen in op te bergen en een goed slot om te voorkomen dat een ander ermee aan de haal gaat. In de kist gaat vooral veel kleding, die merendeels speciaal voor de gelegenheid wordt gemaakt. Zo betalen de voogden voor het maken van twee pakken, vier hemden, zes dassen, zestien neusdoeken en twee slopen. Een beetje wonderlijk is misschien dat er maar twee onderbroeken worden gemaakt, maar daar wordt dan wel vier el gestreepte stof in verwerkt. Andere kleding wordt kant en klaar gekocht, zoals twee paar witte kousen, een lakense rok met baai gevoerd en vier paar schoenen. Verder gaan er huishoudelijke artikelen mee, zoals borden, lepels, bekers en dergelijke. En een hangmat om in te slapen, Spaanse zeep om je te wassen, papier, pennen en inkt om te kunnen schrijven en natuurlijk veel tabak en brandewijn.

Hoe gaat het verder met Vranck? Uit de archieven van de VOC weten we dat zijn schip op 12 april vertrekt van de rede van Goeree, op 18 juli een tussenstop maakt bij Kaap de Goede Hoop en op 16 september aankomt in Batavia. Vranck is een van de 67 soldaten aan boord, naast 157 zeelieden en één passagier. Elf soldaten blijven op de Kaap en 52 arriveren er in Batavia. Vier zijn er onderweg overleden. Vranck keert na een aantal jaren veilig terug en vestigt zich in Delft, aan het Achterom. Hier vindt hij ook zijn grote liefde: op 22 december 1685 gaat hij in ondertrouw met Catharina Block. Zij woont op stand, aan de Oude Delft – zou zij zijn gevallen voor zijn mooie verhalen?

Inloggen
Share
Tweet
Share