Het kleinste huisje?

Als je stiekem meeluistert met wat rondleiders vertellen, hoor je soms de gekste dingen. Zo doet nog steeds het verhaal de ronde dat Pieter van Foreest, stadsgeneesheer van 1558 tot 1595, heeft gewoond in het kleinste huisje van Delft, Oude Delft 147. Zou het echt? Tijd om het archief in te duiken!

Pieter van Foreest, in 1521 in Alkmaar geboren, stamt uit een zeer aanzienlijke familie. Datzelfde geldt voor Eva van Teylingen, met wie hij in 1546 trouwt. Twaalf jaar later wordt hij benoemd tot stadsgeneesheer van Delft. Hij verwerft een grote faam en geldt als een van de belangrijkste medici die Nederland ooit heeft voortgebracht. Terwijl zijn collega’s nog uitgaan van theorieën uit de klassieke oudheid, redeneert en handelt hij heel modern vanuit de praktijk. Hij publiceert honderden ziektegeschiedenissen en beschrijft tot in detail hoe hij de patiënt behandelt en met welk resultaat. Het is niet voor niets dat de in 1575 gestichte universiteit van Leiden hem inschakelt voor het opzetten van de medische opleiding.

In Delft weet hij het stadsbestuur te bewegen tot het opstellen van regels voor de uitoefening van geneeskundige beroepen, ter voorkoming van kwakzalverij. Ten slotte is hij lijfarts van Willem van Oranje en verricht hij de lijkschouwing als de prins in 1584 is vermoord.

Iemand met de achtergrond en de status van Pieter van Foreest neemt geen genoegen met een bescheiden optrekje. Toegegeven, het salaris dat hij ontvangt als stadsgeneesheer is schamel: tegen een vast bedrag per jaar moet hij alle Delftse armen behandelen. Maar daarnaast verdient hij goed geld met de behandeling van meer vermogende patiënten en met zijn boeken. Genoeg om ruimer te wonen dan in ‘een cleyn camerken’ boven de poort naar Sint-Hiëronymusdal, het huis van de broeders des gemenen levens. Het klopt dat hij dit kamertje sinds 1575 van het stadsbestuur huurt. Maar het is niet bestemd als woning: hij wil het hebben als uitbreiding van het huis dat hij al bezit, aan de zuidkant van de poort. En dat is een respectabel pand, dat past bij een man van zijn statuur.

Lees op de website achterdegevelsvandelft maar eens na wat archiefonderzoek allemaal heeft opgeleverd over Oude Delft 145-147.