Prinses Mirella en prins Dennis op de praalwagen van carnavalsvereniging de Fuilspuiters van voetbalvereniging Full Speed, 2011, foto Kees Spiero (TMS 82239)
19 april 2023:
Kabbelgat
Prinsen en prinsessen horen bij een carnavalsviering. Delft weet daar wel raad mee. Vele verenigingen kiezen hun eigen hoogheden en sinds 1976 kent de stad ook jaarlijks een stadsprins en een stadsprinses. Dat zijn een eervolle én drukke banen. De optocht, de feesten… en dan ook nog eens op de foto voor het statieportret dat wordt opgenomen in het Stadsarchief. De optocht, de feesten… en dan ook nog eens op de foto voor het statieportret dat wordt opgenomen in het Stadsarchief.
De Eerste Delftse Carnavalsvereniging (E.D.C.V.) De Olijkers ontstaat in 1963, met als thuisbasis Zaal Koot aan de Beestenmarkt. Enkele jaren later volgen de Rooie Rijders, chauffeurs van het transportbedrijf Van der Lee, en De Kalfskoppen uit café Het Guldenwater hun voorbeeld. Prometheus, de personeelsvereniging van de TU Delft, richt Prometejus op. Het zijn vaak hechte vriendenclubs of kroegmaten die met elkaar een carnavalsfeestje bouwen, overigens wel meteen met een Raad van Elf en een gekozen Prins Carnaval.
In 1976 is de tijd rijp voor een gezamenlijk, stedelijk carnaval. De genoemde verenigingen steken de koppen bij elkaar en richten de Stichting Delftse Carnavalsviering op. Een jaar later vindt de eerste optocht plaats en wordt er een Stadsprins gekozen: Dees de 1ste, Kabbelaar de 1ste. De prinsentitel verwijst naar Kabbelgat, de nu ingevoerde carnavalsbijnaam van Delft.
Het volksfeest groeit in de daaropvolgende jaren met clubs als de Leutsgoppers van SV Wippolder, de Becketrekkers van voetbalvereniging BEC en De Geingooiers van handbalvereniging EDH. Af en toe splitst een vereniging zich af, verdwijnt een club uit beeld of ontstaat er juist een nieuwe. Voor muziek zorgen onder meer Opblaasband De Bierpuppers, de Dorstvlegels en Boerenkapel de Drumgabbers. Stuk voor stuk verenigingen en dweilorkesten die jarenlang carnavalsfeesten in de stad verzorgen, maar nauwelijks archief nalaten. Het zijn feestverenigingen – die doen niet aan documentenbeheer.
Het is dus maar goed dat Jan Righarts zich daar wel om bekommert. Zijn website (www.delftscarnavalsarchief.nl) toont van ongeveer vijftig verenigingen en dweilorkesten de geschiedenis, feestelijke foto’s en de speciaal gemaakte buttons en onderscheidingen. Dat is geen concurrentie voor het Stadsarchief, dat is een broodnodige aanvulling. Terwijl het Stadsarchief de statieportretten beheert en carnavalsmuziek bewaart, stelt Jan Righarts dit veel vluchtiger erfgoed veilig. Alaaf!