‘Power woman’ op reis

Instagram, Facebook of Snapchat hebben ze in de negentiende eeuw nog niet. Maar ook dan willen reislustige types hun volgers wel graag laten zien waar ze allemaal geweest zijn. Een handtekeningenboekje biedt dan uitkomst.

Het Stadsarchief bezit een reisboekje van de Delftse Mienette Storm-van der Chijs (1814-1895). Een power woman, of een vrouw van de wereld, zo zouden we haar nu noemen. Als ze nog geen tien jaar oud is, heeft ze Brussel en Parijs al gezien. En op haar negentiende bezoekt ze haar broer in Zuid-Afrika. Ze wordt al jong weduwe en verblijft daarna geruime tijd in de Verenigde Staten. Een ‘koene wereldreizigster’, zo omschrijft de Delftsche Courant haar in 1861.

De reacties zijn niet altijd positief. De ideeën die Mienette meeneemt uit de Verenigde Staten gaan hier voor velen te ver. Betaald werk voor vrouwen en praktische scholing voor meisjes – daar is Nederland in het midden van de negentiende eeuw nog niet aan toe. Het feminisme moet nog uitgevonden worden. Mienette gaat onverdroten voort met haar plannenmakerij.

Om haar reizen te boekstaven, heeft Mienette altijd een notitieboekje bij zich. De meeste boekjes gaan verloren, maar het Stadsarchief bezit dus een exemplaar met daarin meer dan honderd handtekeningen en twaalf tekeningen van een tour die Mienette in de jaren 1881-1884 naar Spanje en Portugal maakt. Ze is dan bijna zeventig jaar oud. Rector Francisco de la Pisa Pajares en een aantal medewerkers van de Universiteit van Madrid en de Nationale Bibliotheek plaatsen hun handtekeningen met officiële stempels. De wereldberoemde Franse actrice Sarah Bernhardt, ook wel de negentiende-eeuwse Madonna genoemd, maakt een tekening voor Mienette. Het is weer eens wat anders dan een filmpje op Tiktok, en in ieder geval minder vluchtig.