Uit het leven gegrepen

Het is een mooie staalkaart van dominees die voorgaan in de Nederlands-hervormde kerk. Generaties Delftenaren groeien op met één of meer wekelijkse preken van deze mannen. Heren die behoren tot de economische en culturele bovenlaag van de stad, maar die net als hun volgelingen te maken hebben met de wispelturigheid van het negentiende-eeuwse bestaan.

Neem bijvoorbeeld Henricus Woerman rechts bovenaan. Hij werkt vanaf 1827 in Delft en vindt hier zijn liefde: Sara Cornelia Klein van Willigen. Het duurt elf jaar voordat het echtpaar hun eerste kindje verwacht. In 1850 wordt de kleine Hendrik Pieter dan eindelijk geboren, een jongetje dat vrijwel meteen sterft. In de rouwadvertentie verwoordt Henricus het zo: ‘Heden overleed het kind, over welks geboorte wij ons voor twee dagen verblijdden.’ Het domineesechtpaar zal geen andere kinderen meer krijgen.

Tien jaar na Henricus Woerman komt dominee Gerhardus Molenkamp naar Delft, links op de tweede regel. Hij brengt twee jonge kinderen mee. Zijn echtgenote is kort na de laatste bevalling overleden. Gerhardus hertrouwt in 1841 met Johanna Maria van der Mandele. De twee kinderen die uit dit huwelijk geboren worden, sterven al binnen enkele dagen. Hun moeder volgt hen in 1844. Als Gerhardus veertig jaar oud is, trouwt hij met Helena Henriëtte Elisabeth van der Mandele, vermoedelijk een nichtje van zijn tweede echtgenote. Verder noodlot blijft hen bespaard. De twee kinderen die nu geboren worden, zien ze ook samen oud worden.

De dominee uiterst rechts op de tweede regel, Hoyte van der Leeuw, komt in 1836 op dertigjarige leeftijd naar Delft. Zijn echtgenote sterft twee jaar later, kort nadat één van hun vier kinderen is overleden. Ook Hoyte vindt een liefde in deze gemeente: Catharina Hendrina Stroes Jansen, de dochter van zijn collega links bovenaan. De mannen staan twee jaar later samen aan het graf van Catharina en van de peuter die datzelfde jaar overlijdt. Gezinsgeluk keert voor Hoyte pas weer terug als hij in 1877 in Leiden de dertig jaar jongere Henriette Christina Maria Mulder trouwt. Het Leidse gehoor trekt misschien de wenkbrauwen op over deze actie van de 71-jarige dominee, maar in Delft weten ze wel beter. Na zoveel tegenslag mag het ook wel eens meezitten.