Als de bom valt

Deze brief onthult een onvermoede kant van het archief. Archivaris D.P. Oosterbaan biedt in 1961 zijn depot aan als schuilplaats. De Koude Oorlog woedt volop en de angst voor een atoomaanval lijkt reëel. Het gemeentearchief is sinds enkele jaren gevestigd aan Oude Delft 169 en kan in de kelder honderd mensen herbergen.

De gemeente heeft in 1952 al vijf locaties aangewezen: bij het station, op de Houttuinen, in het Kalverbos, op de Scheepmakerij en aan de Nieuwe Langendijk. Het Rijk zal meebetalen aan de realisatie van de schuilplaatsen. In datzelfde jaar wordt de Bescherming Bevolking (BB) opgericht. Deze organisatie draait voornamelijk op vrijwilligers en heeft tot doel burgers te beschermen tegen luchtaanvallen. Regelmatig informeert het hoofd van de Delftse afdeling naar de schuilkelders. De gemeente wacht op financiële toezeggingen van het Rijk, het Rijk wacht op kant-en-klare plannen van de gemeente. Pas in 1957 wordt werk gemaakt van een eerste schuilplaats, onder het garagecomplex van Ford-dealer N.V. Kinesis aan Voorstraat 18.

De wapenwedloop gaat onverminderd voort. In 1961 ontvangen alle huishoudens in Nederland de brochure Wenken voor de bescherming van uw gezin en uzelf, met daarin tips om een atoomoorlog te overleven. Delft heeft dan nog steeds maar één publieke schuilplaats. Oosterbaan stelt op dat moment de kelder van het gemeentearchief beschikbaar. Het districtshoofd van Bescherming Bevolking is enthousiast en verzoekt het Delftse college de impasse te doorbreken.

De schuilplaats komt er niet, evenmin als die op de andere locaties. De dreiging van een atoomaanval leidt tot steeds meer defaitisme en cynisme. Als de bom valt, gaat iedereen eraan. Daar helpt geen schuilkelder tegen. De Bescherming Bevolking verliest zijn aantrekkingskracht. Als de internationale betrekkingen verbeteren, wordt de organisatie helemaal opgeheven. Het archiefdepot krijgt vanaf dan weer een vertrouwde rol: het wordt de bewaarplaats van het archief van de Delftse afdeling van de BB.