De archivaris bepaalt – Stadsarchief Delft
Johannis Baptista Robart, Gedenkplaat van mr. J. van der Lely van Oudewater, koning van de Confrerie Diletto ed Arme, 1807 (TMS 74657)

Johannis Baptista Robart, Gedenkplaat van mr. J. van der Lely van Oudewater, koning van de Confrerie Diletto ed Arme, 1807 (TMS 74657)

Rapport van gemeentearchivaris H.S. Veldman over geschil tussen het stadsbestuur en Diletto ed Arme (Archief 309 inv.nr 4)

Rapport van gemeentearchivaris H.S. Veldman over geschil tussen het stadsbestuur en Diletto ed Arme (Archief 309 inv.nr 4)

22 april 2021:

De archivaris bepaalt

Vergeet de rijdende rechter, huur een archivaris in. Dat is precies wat het gemeentebestuur omstreeks 1900 doet als het de schietbaan bij de Stadsdoelen wil opheffen. De chique schuttersvereniging Confrerie Diletto ed Arme protesteert en claimt oude rechten te hebben op die oefenruimte.

Het eerste historische feit dat gemeentearchivaris H.S. Veldman opduikelt, is de aanstelling van een Doelenknecht in 1639 door de burgemeesters. Deze werknemer voert kleine reparaties uit op het Doelenterrein. Hij moet ook kapiteins, schutters, officieren en burgers van dienst zijn die het terrein gebruiken. Hieruit blijkt dat de schutters – net als anderen – in de zeventiende eeuw gewone gebruikers van de Doelen zijn.

Hierna springt Veldman naar 1722 als burgemeesters de Stadsdoelen verhuren. Dat doen zij weliswaar aan de Confrerie Diletto ed Arme, maar dat betekent juist dat de schutters er geen aanspraak op hebben. Zij moeten het terrein blijkbaar huren om hun schietwedstrijden te kunnen houden. In 1749 wil het Jagerscorps ook op deze baan oefenen. Hoofdlieden van de Confrerie protesteren daartegen, zich beroepend op het feit dat zij privileges hebben voor dit terrein. Ook hier komt de term ‘bezit’ of ‘recht’ niet aan de orde.

Veldman heeft meer troeven achter de hand. In correspondentie uit 1829 stemt de Confrerie in met een jaarlijkse huurprijs van 40 gulden voor de broodnodige vernieuwing van de schietbaan. Als de prijs datzelfde jaar naar 100 gulden stijgt, haakt de Confrerie af, wetende dat de schietbaan niet vernieuwd zal worden. In 1855 verzoekt de Confrerie om herstel van de baan, die de club vanouds toebehoorde. Dat is een foute aanname, zo heeft Veldman inmiddels wel duidelijk gemaakt. Het oordeel is dan ook ondubbelzinnig: Diletto ed Arme heeft geen enkel recht op de baan. Met dank aan een ijverig spittende gemeentearchivaris die netjes zijn werk doet.

Inloggen
Share
Tweet
Share