Doodsportret

Hartverscheurend is de aanblik van dit dode kindje. Fotografe Emma Kirchner maakt dit portret in het laatste kwart van de negentiende eeuw. Het is een periode waarin de fotografie snel populair wordt. Jong en oud, maar dus ook dood en levend verschijnen voor de lens.

Eeuwenlang was een schilderij of een prent de enige manier om een beeltenis voor het nageslacht te bewaren. De in 1839 uitgevonden fotografie is dan ook al snel razend populair. Er ontstaat een markt voor professionele fotografen. Iedereen die het kan betalen, wil wel poseren in een ‘photographisch etablissement’. Volwassenen doffen zichzelf en hun kinderen op voor familieportretten. Wie een kindje of een andere dierbare verliest, kan besluiten een zogenaamd post-mortemportret te laten maken. Dan hebben de familieleden in ieder geval nog iets als aandenken.

In 1863 vestigt de uit Leipzig afkomstige Emma Kirchner (1830-1909) zich als fotografe aan de Zuiderstraat. Ze is als ongehuwde moeder naar Delft gekomen en werkt hier met haar zwager Frederik Gräfe samen onder de naam E. Kirchner & Co. Wie van hen aan de touwtjes trekt, is niet helemaal duidelijk. Als hun goedlopende atelier in 1871 stopt, starten zij elk hun eigen bedrijf. Vier jaar later gaat Emma Kirchner een nieuw compagnonschap aan, nu met haar schoonzoon Henri de Louw. Hij heeft het vak van fotograaf bij haar geleerd.

Emma Kirchner is een talentvolle portrettist en tot de eeuwwisseling de enige vrouwelijke fotograaf in de regio. Het Stadsarchief bezit diverse foto’s van haar hand, die meer door hun eenvoud dan door kunstzinnige compositie opvallen. De ‘gewoonheid’ van de portretten is vermoedelijk wat veel mensen in haar werk aantrekt. Zij willen graag een levensecht portret, zelfs als dat van hun te vroeg overleden kindje is.