Italiaans vakwerk – Stadsarchief Delft
Ontwerp voor de gevel van Oude Delft 49, 1756. (TMS 8033)

Ontwerp voor de gevel van Oude Delft 49, 1756. (TMS 8033)

Stucwerk boven de halbank in het Fundatiehuis. (Foto auteur)

Stucwerk boven de halbank in het Fundatiehuis. (Foto auteur)

10 december 2023:

Italiaans vakwerk

Op 5 mei 1732 krijgt Joseph Bollina toestemming zich met vrouw en kind vanuit Den Haag in Delft te vestigen. Het is de laatste etappe in een langere reis. Bollina wordt omstreeks 1680 geboren in Pelsopra in de buurt van het Italiaanse Como en trekt op jonge leeftijd noordwaarts.

Hij werkt in Würzburg en Amsterdam, trouwt in 1718 in Den Haag en woont van 1732 tot zijn dood in 1760 in Delft. Hij wordt het meest bekend als stucwerker, maar verdient ook zijn sporen als beeldsnijder, steenhouwer en architect.

Bollina’s grootste en meest compleet bewaarde werk is het pand van de Fundatie van Renswoude, Oude Delft 49. Hij maakt in 1756 het ontwerp en de bestekken voor de aanbesteding, verzorgt de aankoop van de materialen, doet de bouwbegeleiding en vervaardigt zelf het stucwerk. Dat is van grote schoonheid. Hoogtepunt is de versiering boven de halbank, met de wapenschilden van de regenten en de rentmeester aan wie hij de opdracht te danken heeft. Diezelfde heren vormen ook het bestuur van het Weeshuis, een paar deuren verderop aan de Oude Delft, nu de sociëteit van de Katholieke Studentenvereniging Sanctus Virgilius. Zij laten Bollina meteen in de regentenkamer daar hun familiewapens aanbrengen.

Vermogende particulieren die een luxe interieur in hun grachtenpand willen, weten eveneens de weg naar Bollina te vinden. Zo is er onder meer stucwerk van zijn hand te bewonderen in Oude Delft 141 en 203. Zijn absolute meesterwerk is echter de Ambonkamer in Oude Delft 75. In opdracht van de schatrijke Gaspar Rudolph van Kinschot ontwerpt en vervaardigt Bollina voor de achterkamer de betimmering met tropisch hout, het stucplafond en de marmeren schoorsteenmantel. Het interieur wordt in 1897 helaas ernstig verminkt door de verkoop van het leeuwendeel van het meubilair, de wandtapijten en zelfs de schouw, die momenteel kasteel Twickel in Overijssel siert. Ook het door Bollina ontworpen interieur van Oude Delft 2 is niet meer in Delft te bewonderen, maar aan het Plein 1813 in Den Haag. En voor de schouwpartij van Koornmarkt 62 moet je naar Broek in Waterland. Zijn werk wordt duidelijk hoog gewaardeerd, ook – of moeten we zeggen: vooral? – buiten Delft.

Inloggen
Share
Tweet
Share