Schuttersbubbel – Stadsarchief Delft
Het vuurwerk staat klaar voor de viering van het honderdjarig bestaan van de Confrerie van de Handbussche in 1737; tekening van Willem van der Lely. (TMS 70187)

Het vuurwerk staat klaar voor de viering van het honderdjarig bestaan van de Confrerie van de Handbussche in 1737; tekening van Willem van der Lely. (TMS 70187)

14 mei 2021:

Schuttersbubbel

‘Naar het leven getekend’ zet Willem van der Lely in het Latijn onder deze tekening. Misschien moeten we dat toch maar met een korreltje zout nemen. We zien vuurwerk klaarstaan in de achtertuin van de stadsdoelen aan de Verwersdijk. Dat wordt op 21 oktober 1737 afgestoken ter ere van de honderdste schutterskoning van de Confrerie van de Handbussche. Maar er zit wel erg veel groen blad aan de bomen voor eind oktober. En de mannetjes lopen rond met aansteekstokken – ze zullen dat vuurwerk toch niet op klaarlichte dag gaan aansteken? En zou er echt niet meer publiek op af komen dan deze paar mensen?

Hoe het zij, de bedoeling van de tekenaar is duidelijk: er wordt feest gevierd. Vuurwerk is in die tijd nog iets voor zeer uitzonderlijke gelegenheden – de Confrerie is dan ook niet het eerste het beste gezelschap. Het gaat om een chique schietvereniging waarvan alleen leden van de stedelijke elite deel uitmaken. De kern wordt gevormd door officieren van de schutterij. In de Middeleeuwen zijn alle schutters nog betrokken bij de jaarlijkse wedstrijden, eerst met de boog en later met de handbus. Dat is een goede oefening waar iedereen zijn uiterste best voor doet: de winnaar mag zich een jaar lang koning noemen en krijgt als bonus vrijstelling van stedelijke accijnzen. Als aan het eind van de zestiende eeuw het wapenarsenaal van de schutterij wordt gemoderniseerd, dreigen de traditionele wedstrijden in onbruik te raken. De officieren zien hierin een mogelijkheid om zich te onderscheiden: zij blijven onder elkaar wedstrijden organiseren met het oude wapen, de handbus. In 1637 richten zij met een aantal andere voorname burgers de Confrerie van de Handbussche op.

Officieel is de Confrerie een vereniging van liefhebbers van de schietsport, maar ondertussen is het natuurlijk een prima gezelschap om met standgenoten onder elkaar te zijn. Tegenwoordig zou je zeggen: ze trekken zich terug in hun eigen bubbel.

Inloggen
Share
Tweet
Share