Trein in de straat

Delft is jarenlang een bouwput geweest. Met het project Spoorzone moest het spoor onder de grond. Logisch, want zo’n spoorlijn dwars door de stad is ontzettend onhandig. Deze kaart uit ongeveer 1845 laat goed zien hoe onhandig. Het spoor ligt direct tegen de stadssingel aan en gaat met een rare knik over het oude Bolwerk heen. Toch is dit de uitkomst van sterke lobby van het gemeentebestuur.

Spoorwegingenieur F.W. Conrad stelt het spoor in eerste instantie als een rechte lijn voor, op deze kaart ongeveer ter hoogte van de letters ‘Gemeente Hof van Delft’. Diezelfde gemeente is meteen een van de verklaringen voor de bijzondere keuze. Delft wil pronken met dit prestigieuze nieuwe project. Ligt het spoor verder van de stad af, dan gaat Hof van Delft er met de eer vandoor. Die buurgemeente is toch al een gevoelig punt. Veel rijke Delftenaren bouwen hun huis net buiten de stadsgrenzen, want in Hof van Delft betalen ze veel minder belasting.

Maar waarom dan die bocht? De reden daarvoor is rechts op de kaart te zien. Aan het water liggen vier grote, langwerpige gebouwen: de Constructiewerkplaatsen. Honderden Delftenaren werken hier in de militaire industrie. Zulke werkgelegenheid laat je niet schieten, ook niet voor een nieuwerwetse spoorbaan.

Het Stadsarchief beheert een schat aan dit soort kaarten van plannen die wel, en soms ook niet, zijn doorgegaan. Het station is hier nog op het Bolwerk getekend, maar het komt uiteindelijk iets naar rechts te liggen. De felbevochten lastige knik in de spoorlijn, die blijft wel intact.

De trein passeert de Spoorsingel en de Phoenixstraat, ca. 1955, foto W.F. van Oosten (TMS 44970)