Win-win-win-winsituatie – Stadsarchief Delft
Plattegrond van Delft, Samuel Lankhout & Co naar een tekening van C.K. de Geus, 1858 (TMS 11211)

Plattegrond van Delft, Samuel Lankhout & Co naar een tekening van C.K. de Geus, 1858 (TMS 11211)

Plattegrond van Delft na aanleg van het Rijn-Schiekanaal, 1898 (TMS 4815)

Plattegrond van Delft na aanleg van het Rijn-Schiekanaal, 1898 (TMS 4815)

6 maart 2023:

Win-win-win-winsituatie

Wie in de negentiende eeuw van de Vliet naar de Schie wil, of omgekeerd, neemt vanaf 1866 de paardentram dwars door de binnenstad of stapt over op een vaartuig. Dat moet dan wel een klein bootje zijn omdat de Westsingelgracht smal en vol is. De provincie komt met een prima alternatief: het Rijn-Schiekanaal biedt een gestroomlijnde route om de stad heen. De Delftse gemeenteraad is daar in eerste instantie helemaal niet voor te porren. Het duurt enige tijd voordat de raad inziet dat er meer voor- dan nadelen aan deze ingreep verbonden zijn.

Gemeenteraadsleden sputteren massaal tegen als Provinciale Waterstaat met het plan op de proppen komt. Ze zijn bang voor het verlies aan wandelmogelijkheden langs de oostelijke singel, ze vrezen concurrentie van bedrijven aan de overzijde van het water en ze mopperen omdat Delft de nieuwe bruggen moet betalen. Een motie tégen het kanaal vindt massale bijval. De kritiek verstomt als de provincie het plan desondanks gewoonweg uitvoert en het kanaal in 1894 in gebruik wordt genomen.

Veel Delftenaren vinden namelijk werk bij de aanleg van het kanaal. Bedrijven als Calvé en de Gist- en Spiritusfabriek gebruiken de snelle waterverbinding voor aan- en afvoer van hun producten en de stadskas spint garen bij het doorvoerrecht dat het toenemend scheepverkeer betaalt. Als klap op de vuurpijl krijgt Delft er bouwgrond bij, zoals te zien op deze twee kaarten. In het zuiden komt een groot industrieel bedrijventerrein en in het noorden ontstaat de Nieuwe Plantage. De internationaal befaamde tuinarchitect Hugo Poortman ontwerpt hier een luxe parkachtige woonwijk, een ‘lustwarande’. En daarmee is zelfs aan de wandelende Delftenaren gedacht, want dit wordt bij uitstek een plek om op een zonnige zondag te flaneren.

Inloggen
Share
Tweet
Share